اگرچه نفخ (Bloat) در سگ ها شایع تر است، اما برای گربه ها نفخ یک بیماری جدی است که می تواند گربه را تحت تاثیر قرار دهد و به سرعت آن را بکشد. با توجه اینکه گربه ها درد خودشان را پنهان می کنند، ممکن است که چند ساعت درگیر نفخ باشند تا صاحب آن متوجه شوند.

 معده اتساع یافته می تواند بر اندام ای اطراف خود فشار وارد کند و موجب کاهش خون رسانی به اندام های حیاتی می‌شود.درنتیجه با یک شرایط اورژانسی (معده پیچ خورده) روبرو می شویم. نفخ به تورم ناشی از تجمع گاز و یا مایع گفته می شود. نفخ می تواند علامت یکسری از مشکلات از قبیل  پرخوری تا اختلال عملکرد کبد و کلیه باشد.

علائم کلی نفخ و چرخش معده:

• معده متورم شده
• تکرار، تلاش های ناموفق برای بالا آوردن
• رنگ پریده شدن لثه گربه
• بی حالی و خستگی
• ترشح بزاق و سرازیر شدن آن از دهان
• تنگی نفس
• درجه حرارت پایین بدن
• تاکی کاردی (تند شدن ضربان قلب)
• غش کردن و کلاپس

دلایل متداول نفخ گربه شامل:

• سوء تغذیه
• سوء هاضمه و یبوست
• تجمع مایع در شکم، آسیت
• انسداد روده
• کرم روده
• پرخوری و چاقی
• بارداری
• پومترا
• سایر موارد دیگر

سوء تغذیه

گربه هایی که دچار سوء تغذیه هستند اغلب شکم پف کرده دارند. به نظر می رسد که چربی یا عضله شکم کم شده است. سوءتغذیه در گربه ها در موارد زیر رایج است:

• رژیم گیاهخواری بیش از حد
• کمبود ویتامین E، مس، روی و پتاسیم.
• خوردن بیش از حد غذای حاوی روغن های گیاهی.

سوء هاضمه و یبوست

معمولا گربه های که مشکل سوء هاضمه و یبوست دارند، شکم آنها برآمده شده است. گربه های دارای یبوست در هنگام دفع مدفوع زور زده و همراه با ناله است. استفراغ یا از دست دادن اشتها و عدم مصرف غذا از سایر نشانه های آن است.

یبوست معمولا به خاطر مصرف غذاهای خشک، کم آبی بدن، انسداد، اختلالات غدد درون ریز و اختلالات رفتاری به وجود می‌آید.

تجمع مایع در شکم:

تجمع مایعات در شکم  و یا به اصطلاح آسیت به علت صدمه به عروق خونی، اندام های داخلی و توده های شکمی به وجود می‌آید. و همچنین به علت اختلال در عملکرد و آسیب کبد یا کلیه باشد. سرعت نشت مایعات به داخل حفره شکم، می تواند به آرامی یا به سرعت اتفاق بیفتد.

 آسیت ممکن است با مشکلات تنفسی، از دست دادن اشتها، تب و ضعف همراه باشد. اگر با نارسایی کبد و کلیه همراه باشد، ممکن است علائمی نظیر افزایش تشنگی، زردی، کاهش وزن، تغییر رنگ لثه و زبان وجود داشته باشد.

انسداد دستگاه گوارش:

انسداد روده و معده می تواند به دلیل ورود جسم خارجی، توپی های مو، فتق، مدفوع خشک، چسبندگی ها و تومورها اتفاق بیفتد. توجه کنید که اگر احتمال انسداد می دهید، حتما عکس برداری انجام دهید تا مطمئن شوید، سپس اقدام درمانی مناسب را انجام دهید.

کرم روده:

کرم روده ای یکی از علل شایع اتساع و نفخ معده است. انواع مختلفی از انگل های روده ای (به خصوص کرم های گرد و کرم قلابدار) وجود دارد که می توانند باعث اتساع شکم گربه شوند، آلودگی توسط این انگل ها می تواند بسیار خطرناک باشد و علائم و خطرات در بچه گربه ها بیشتر است.

 علائم کرم روده شامل استفراغ، اسهال، ترشحات مخاطی، مدفوع خونی، کاهش وزن و عدم اشتها است. رایج ترین نشانه از کرم های روده اجسام برنج مانند در مدفوع گربه اطراف مقعد آن مشاهده می شود.

پرخوری و چاقی:

به ندرت پییش می آید که گربه ها، بیشتر از آنچه که نیاز دارند، غذا بخورند، اگر چه می توانند غذای خود را نجویده و خیلی سریع بخورند و شکم خود را بیش از حد پر کنند، این رفتار وقتی که چندین گربه باهم هستند، بیشتر دیده می شود.

 شکم متسع به علت پرخوری در طی چند ساعت بعد از هضم غذا رفع می شود. همچنین چاقی باعث اتساع و افتادگی شکم گربه می‌شود.

بارداری:

در طی بارداری به دلیل رشد بچه گربه ها و مایعاتی که آنها را احاطه کرده است، شکم گربه باردار در ۲۰ روزگی  متسع و  پف کرده می شود. اگر شکم گربه خیلی متسع شود، ممکن است بچه گربه ها در شکم مادر به صورت چند توده کوچک لمس شوند.

توجه کنید که از لمس شکم گربه باردار در منزل خودداری کنید، چرا که می توانید باعث آسیب به جنین ها شوید.

پومترا

پیومتر به معنی وجود چرک در رحم است، پیومترا یک بیماری اورژانسی و خطرناک است. معمولا گربه های ماده عقیم نشده بالای ۵ سال، مستعد بیماری پیومتر هستند. پیومترا به دو حالت باز (سرویکس باز و ترشح چرک دیده می شود) و بسته وجود دارد.

پیومتر بسته به علت بسته بودن سرویکس رحم و عدم مشاهده چرک، صاحبان گربه شاید متوجه پیومتر گربه خود نشوند، درنتیجه بسیار خطرناک تر است. اتساع شکم در پیومتر بسته بیشتر دیده می شود.

سایر موارد دیگر

• آشنایی کامل با بیماری پریتونیت (ۤFIP)-کلیک کنید.
• دیابت
• کولیت
• تومور و سرطان؛ از شایع ترین نشانه های آن رشد غیر طبیعی پوست و یا از دست دادن اشتها است.

توصیه های مهم در رابطه با اتساع شکم گربه:

• تقسیم کردن غذای گربه در چند وعده
• جلوگیری از پرخوری گربه و حس رقابت بر سر غذا
• قرار ندادن آب بیش از حد
• انجام معاینات رادیولوژی و سونوگرافی جهت تشخیص بارداری، پیومترا و انسداد
• پیروی از برنامه ضد انگلی منظم
• غذای خشک گربه را قبل از مصرف کمی خیس کنید.
• تنظیم میزان فیبر جیره غذایی
• محدود کردن فعالیت گربه بعد از غذا خوردن

سایت دامپزشکی دکتر مبین