اتساع و چرخش معده (Gastric Dilatation-Volvulus ) یا به اختصار GDV، یک شرایط بحرانی و بسیار خطرناک برای سگ به حساب می‌آید. جی دی وی نیازمند اقدام درمانی مناسب و اورژانسی با توجه به شرایط بیمار دارد. تجمع گاز بیش از حد که به اصطلاح نفخ نامیده می‌شود، باعث شرایط زیر می‌شود:

• جابه جایی و چرخش (تورشن) معده
• عدم برگشت خون کافی به قلب
• پیچ‌خوردگی عروق معده و انسداد آنها: در نتیجه اختلال در خون‌رسانی معده
• اختلال در خونرسانی طحال
• آسیب بافتی به معده، نکروز و پارگی دیوار معده
• اختلال در سیستم تنفسی به علت فشار معده بر روی دیافراگم
• تولید ماده سمی از پانکرانس
• عدم تعادل الکترولیت خون و اسید و باز
• مشکلات انعقادی خون و لخته آن در عروق
• افزایش فشار داخل کره چشم

حالا شما تمام شرایط ذکر شده را در نظر بگیرید، و این روند به سایر بافت‌ها آسیب می‌زند، در نهایت حیوان وارد شوک شده، و اگر اقدام درمانی صورت نگیرد، باعث مرگ می‌شود.

چه سگ‌های مستعد بیماری گاسترودایلش- ولولوس یا نفخ هستند؟

• نژادهای با سینه عمیق و باریک مثل گریت دین، دوبرمن و…
• سگ‌های که روزانه یک وعده غذای پر حجم می‌خورند.
• سگ‌های مسن
• سگ نر
• فعالیت بدنی بیش از حد بعد از غذا خوردن
• سابقه برداشت طحال
• شرایط استرس‌زا
• سگ‌های که با غذای خشک حاوی روغن آفتابگردان و چربی حیوانی تغذیه می‌کنند.
• سگ‌های ترسو و دپرس
• سگ‌های پیش فعال و تند غذا می‌خورند.
• نگه داری سگ‌ها به صورت گروهی: وجود رقابت در هنگام غذا خوردن

علائم بیماری GDV

• درد شکمی؛ ناله کردن در هنگام لمس شکم آن
• بی قراری و نگاه مضطرب حیوان
• نفخ و تورم معده
• نگاه مدام سگ به پهلو و شکمش
• کش آوردن بدنش
• قرار دان آرنج به سمت بیرون و کشیدن گردن
• بی قراری و قدم زدن
• مدام نشستن و بلند شدن
• اوغ زدن سگ بدون چیزی از دهانش بیرون بیاید.
• زمین گیری
• تعداد تنفس و ضربان قلب بالا
• سرفه و خرخر کردن
• ریزش بزاق
• نبض ضعیف
• رنگ پریدگی مخاط
• افزایش زمان پر شدن خون مویرگی یا CRT
• هیپوکسی
• آریتمی قلبی
• نارسایی حاد کلیه
• نارسایی حاد کبد
• باکتریمی و سپتسمی

علت تورم شکم سگ شما چیست؟

• نفخ و تورشن معده
• نارسایی قلبی
• نارسایی کبد
• عفونت رحم یا پیومتر
• یبوست و انسداد روده
• خونریزی داخلی به علت تروما
• بارداری سگ

تشخیص بیماری گاسترودایلش- ولولوس

• در مرحله اول بررسی تاریخچه مهم است. آیا غذای پر حجم و نفخ‌‌زا خورده؟‌ آیا نژاد سگ
• معاینه فیزیکی
• آزمایش کامل خون، بیوشیمی خون و آنالیز ادرار؛ جهت فهمیدن میزان پیشرفت بیماری و تفریق از سایر بیماری‌ها
• رادیوگرافی
• الکتروکاردیوگرام (ECG) برای ارزیابی حضور آریتمی قلبی؛ معمولا اواخر بیماری همراه با آریتمی است.

درمان بیماری GDV

• ثابت کردن وضعیت جسمانی سگ: سرم تراپی
• کاهش فشار معده: جایگذاری لوله معده و انجام تکنیک لاواژ  یا زدن سر سوزن
• جراحی: تصحیح و تثبیت جایگاه معده؛ برداشت قسمت یا کل معده در صورت آسیب شدید بافتی
• ادامه درمان به صورت حمایتی؛ مایع تراپی، آنتی بیوتیک تراپی، ضد درد، ضد تهوع و..
• محدودیت فعالیت بدنی تا چند هفته

توصیه‌های مهم:

• تنظیم میزان و نوع رژیم غذایی
• اصلاح عادت‌های بد غذایی مثل تند خوردن غذا
• جدا کردن سگ‌های مستعد در هنگام غذا خوردن
• کاهش فعالیت‌های بدنی  بعد از غذا خوردن
• توصیه به عمل گاستروپکسی جهت پیشگری‌ در سگ‌های مستعد

توجه: حتی بعد از انجام درمانی به ظاهر موفقیت آمیز، احتمال کولاپس و مرگ وجود دارد، اطلاع از پیش آگهی به صاحب آن ضروری است.

نژاد‌های بزرگ سگ به نفخ، بسیار حساس هستند، همچنین در مواردی که تجربه نفخ وجود دارد، احتمال عود بیماری زیاد است. در نتیجه انجام جراحی گاستروپکسی توصیه می‌شود.

توجه: اگر سگ شما، سینه عمیق و جثه بزرگ داشته باشد، چاق باشد، پوشش ضخیم و موی بلند داشته باشد، ممکن است متوجه برآمده شدن شکم آن به علت نفخ نشوید. به سایر علائم باید توجه کنید، مثل اوغ زدن مداوم بدون هیچگونه مواد یا ترشحات از دهان سگ و..

سایت دامپزشکی دکتر مبین